Ücretli İzin

Ücretli İzin Nedir?

Ücretli izin, çalışanların yasalarla düzenlenmiş şartları sağlayan durumlarda çalışmadıkları dönemdir ve bu dönemde işveren tarafından maaş ödemeleri kesintiye uğramadan devam ettirilir.

Her çalışan için iş hayatının en önemli parçalarından biri kuşkusuz izinlerdir. Çalışanın fiziksel ve zihinsel olarak dinlenebilmesi, aile ve sosyal hayatına vakit ayırabilmesi, kişisel işlerini yapabilmesi ve daha pek çok durum için izinlere ihtiyacı vardır. Yasalar çeşitli durumlar karşısında çalışanların kullanabileceği izin türlerini açıkça belirtmiştir.

Ücretli izin türleri nelerdir?

1. Yıllık Ücretli İzin Hakkı

Anayasanın 50. maddesi ile güvence altında bulunan çalışanın dinlenme hakkı; çalışanlar için oldukça büyük bir önem taşır. Bir çalışan, iş yerinde işe başladığı gün itibariyle deneme süresini kapsayacak şekilde en az bir sene çalışmış olmak koşuluyla yıllık ücretli izin hakkına sahip olur. Bir yıllık süre; iş sözleşmesinin yapıldığı günden değil, işçinin işe başladığı günden itibaren hesaplanır.  

2. Ücretli Doğum İzni

Kadın çalışanlar hamileliklerinin 32. Haftasından itibaren 8 hafta ve doğumdan sonra da 8 hafta olmak üzere 16 hafta ücretli izin kullanma hakkına sahiptir. Sağlıklı gebelik dönemi geçiren kadın çalışanlar talep ederlerse 37. Haftaya kadar çalışabilmekte ve çalışarak geçirdikleri 5 haftalık süre doğum sonrası döneme eklenebilmektedir. Bu dönemde maaş ödemeleri sosyal güvenlik kurumu tarafından gerçekleştirilmektedir.

3. İşçinin Yarım Günlük Doğum İzni

4857/74 Analık izninin bitiminden sonra kadın işçi ile 3 yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen kadın veya erkek işçilere istekleri halinde 1. doğumda 60 gün, 2. Doğumda 120 gün, sonraki doğumlarda ise180 gün süreyle haftalık çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin verilir. Çoğul doğumda bu süreler 30 gün uzar, engelli doğum olması halinde ise bu süreler 360 gün olarak uygulanır. Bu fıkradaki hükümlerden yararlanılan süre içinde süt izni uygulanmaz. Çalışılmayan Yarım günün ücreti İş-Kur tarafından ödenir.

4. Ölüm İzni

İşçilerin ana veya babalarının, eşlerinin, kardeş veya çocuklarının ölümünde 3 güne kadar verilecek izinlerdir.

5. Çalışanın Evlenme İzni

4857/EK-2 İşçiye; evlenmesi veya evlat edinmesi hâlinde 3 gün (takvim) ücretli izin verilir.

6. Çalışanın Babalık İzni

4857/EK-2 İşçiye; eşinin doğum yapması hâlinde 5 gün (takvim) ücretli izin verilir.

7. Çalışanın Engelli Çocuk Tedavisi İzni

4857/EK-2 İşçilerin en az yüzde yetmiş oranında engelli veya süreğen hastalığı olan çocuğunun tedavisinde; Bir yıl içinde toptan veya bölümler hâlinde 10 güne kadar ücretli izin verilir.

8. Çalışanın Periyodik Kontrol İzni

Hamilelik süresince kadın işçiye periyodik kontroller için 1 gün ücretli izin verilir.

9. Çalışanın Süt İzni

4857/74 Kadın işçilere bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için Günde toplam 1.5 saat süt izni verilir.

10. Çalışanın Yeni iş arama izni

4857/27 Bildirim süreleri içinde işveren, işçiye yeni bir iş bulması için İş arama izninin süresi günde 2 saatten az olamaz ve işçi isterse iş arama izin saatlerini birleştirerek toplu kullanabilir.

11. Çalışanın Evlat Edinme İzni

4857/74 3 yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen eşlerden birine veya evlat edinene Çocuğun fiilen teslim edildiği tarihten itibaren 8 hafta analık hali izni kullandırılacaktır.

12. Hafta Tatili İzni

4857 sayılı iş kanununun 46. maddesi hafta tatili hakkını düzenlemektedir. Buna göre; haftanın iş günlerinde eksiksiz olarak çalışmış olan işçiye 7 günlük zaman diliminde 24 saat kesintisiz dinlenme (hafta tatili) verilmesi esastır. Hafta tatili gününün ücreti herhangi bir çalışma karşılığı olmaksızın işveren tarafından işçiye ödenmektedir.

Görüldüğü gibi çalışanların haklarını düzenleyen pek çok yasa ve çalışana tanınan pek çok izin türü bulunmaktadır. Yasal bir hak olan ücretli izin hakkının takip edilmesi ve tatbik edilmesi için özenli bir çalışma gereklidir. Hem çalışanların haklarını teslim etmek hem de şirketinizi yasal sorunlardan uzak tutmak için özenli çalışan bir insan kaynakları departmanına da ihtiyacınız olduğunu belirtmemize gerek yok sanırım. Bu noktada insan kaynaklarını ilgilendiren her iş ve süreci yönetmede yardımınıza koşacak olan anahtar kelime Stafik ‘tir. Stafik insan kaynakları odaklı tasarlanmış Türkiye’nin tek erp yazılımıdır. Çalışanlarınızın izin ve diğer haklarını Stafik ile kolaylıkla kontrol altında tutabilirsiniz.